Menstruatiepijn, ook wel dysmenorroe genoemd, zou mild moeten zijn en goed moeten reageren op simpele middeltjes als ibuprofen, zink, of een zuivelvrij dieet. Als je menstruatiepijn niet verdwijnt met deze middelen, zou het endometriose of adenomyose kunnen zijn. Vreselijke menstruatiepijn is nooit normaal.
Wat is normale menstruatiepijn?
Normale menstruatiepijn (primaire dysmenorroe) is een lichte kramp in je bekken of onderrug. Je kunt er de eerste twee dagen van je menstruatie last van hebben en het vermindert wanneer je ibuprofen neemt. Het staat je dagelijkse activiteiten niet in de weg.
Normale menstruatiepijn wordt veroorzaakt door het vrijkomen van prostaglandinen *(zie beige blok) in je baarmoeder. Normaal gesproken wordt het beter naarmate je ouder wordt.
Ernstige menstruatiepijn (secundaire dysmenorroe) is een erge, kloppende, brandende, stekende pijn die meerdere dagen duurt en zelfs tussen menstruaties in voor kan komen. Het verbetert niet wanneer je ibuprofen neemt en kan zo erg worden dat je ervan moet spugen of werk/school moet skippen.
Ernstige menstruatiepijn wordt veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening zoals endometriose of adenomyose of een disfunctie van de bekkenbodem. Het kan erger worden naarmate je ouder wordt.
Pijn is geen symptoom van PCOS (38).
Hoe behandel je normale menstruatiepijn?
Hier zijn een paar simpele strategieën om normale menstruatiepijn te behandelen:
Een zuivelvrij dieet. Koeienmelk uit je dieet schrappen is de eenvoudigste en meest betrouwbare manier om van je menstruatiepijn af te komen. Het vermijden van koeienmelk vermindert ontstekingen, histamine en menstruatiepijn (6), voornamelijk door het vermijden van de ontstekingsbevorderende proteïne caseïne A-1. Het kan ook helpen om andere ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen zoals tarwe, plantaardige oliën (zonnebloemolie) en voeding die rijk is aan histamine (32) te vermijden.
Magnesium helpt zowel bij het voorkomen van menstruatiepijn als bij de acute behandeling ervan. Je kunt gedurende de maand elke dag 300 mg magnesium nemen om prostaglandinen* te verminderen. Wanneer je menstrueert bent kun je meer nemen om pijn te verminderen – neem alleen niet zo veel dat het diarree veroorzaakt.
Zink vermindert prostaglandinen* en verbetert de bloedcirculatie naar de baarmoeder. In een klinisch studie uit 2015 over menstruatiepijn bij tienermeisjes kwam zink goed uit de test. Ik schrijf routinematig 30 mg zink voor (47).
Kurkuma. Net als magnesium is ook kurkuma goed voor zowel het voorkomen van menstruatiepijn als voor de acute behandeling ervan. Ik raad ter voorkoming een dagelijkse dosis aan van een gestandaardiseerd extract**, en meer capsules gedurende menstruatiepijn. Kurkuma zorgt er ook voor dat menstruaties lichter worden (57).
Geef jezelf drie maanden tijd om deze middelen te proberen. Als je geen duidelijke verbetering ziet, vraag jezelf – en je dokter – dan: “is er iets anders gaande?”
Heb je endometriose?
Endometriose treft één op de tien vrouwen, en het bestaat niet alleen uit pijnlijke menstruaties. Sterker nog, het is een ontstekingsziekte van het hele lichaam, waarbij ontstekingslaesies – die erg op het baarmoederslijmvlies of endometrium lijken – gevonden worden op andere plekken dan in de baarmoeder. Ze worden endometriose laesies, of endometriomen (beter gekend als chocolade cystes) genoemd en kunnen veel pijn en littekens veroorzaken.
Pijn is het belangrijkste symptoom van endometriose, maar het is niet het enige symptoom. Andere symptomen zijn onder andere bloedingen tussen twee menstruaties in, pijn bij het vrijen, en een heel arsenaal aan spijsverteringsklachten en blaasproblemen. Een van mijn patiënten bleef maar last hebben van herhalende blaasontstekingen. Ze had al meerder antibioticakuren gedaan, welke geen effect hadden. Uiteindelijk vroeg ze haar gynaecoloog: “Zou het endometriose kunnen zijn?” Na verder onderzoek bleek dat ze, ja inderdaad, endometriose laesies in haar blaas en urinebuis had. Die veroorzaakten haar blaasproblemen.
Dit verhaal is niet uniek. Het kan soms wel tien jaar duren (!) voordat de diagnose endometriose gesteld wordt. Van alle tieners die klagen over chronische bekkenpijn, wordt 70% uiteindelijk gediagnostiseerd met endometriose.
Laat dat niet bij jou gebeuren. Ga geen tien jaar gebukt onder hevige pijnen, terwijl je verteld wordt dat het “gewoon menstruatiepijn” is en je er niks aan kunt doen. Kijk de film Endo What? en praat met je huisarts. Vertel haar hoeveel pijnstillers je neemt. Vertel haar dat de pijn zo erg is dat je niet naar je werk kunt gaan. Vraag haar op de man af of het endometriose zou kunnen zijn.
een reguliere echo kan geen endometriose of adenomyose uitstluiten!
Tot de tijd dat we een niet-invasieve test hebben, is een laparoscopische of knoopsgat operatie de enige manier om een definitieve diagnose te stellen en endometriose te behandelen. Het klinkt angstaanjagend, maar je zou een operatie op z’n minst moeten overwegen, omdat een vroege chirurgische ingreep soms de ziekte uit kan roeien. En zelfs als een operatie niet de oplossing is, kan het de pijn wel aanzienlijk verminderen.
Voor meer informaties, lees Immuunbehandeling bij endometriose (12).
Lees dit blog ook in het Engels op Lara’s site: Is It Normal Period Pain or Endometriosis?
– REDACTIE WOOMAN –
.
Goed om te weten:
* Prostaglandinen zijn stoffen met een hormoonachtige werking die zich in iedere lichaamscel bevinden en daar specifieke werking hebben. Prostaglandinen hebben een goede werking: verbetering van immuunreacties, het remmen van ontstekingen, het ontspannen van spieren, de bescherming van het maagslijmvlies, het verwijden van bloedvaten, etc.). Ook hebben prostaglandinen een ‘verkeerde’ werking (het veroorzaken van pijn en ontstekingsreacties, het verminderen van de zuurstoftoevoer, de samentrekking van spieren, etc). Uit onderzoek blijkt dat vrouwen met endometriose of adenomyose te veel PGE2 produceren. PGE2 is een prostaglandine die ontsteking, pijn en samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaakt.
** standaard Kurkuma is geen extract, maar gewoon het gedroogde kruid. Curcuma C3 of Curcumine is het gestandaardiseerde extract van de werkzame bestanddelen van Kurkuma, en heeft een hele hoge werkbaarheid. Gebruik je gewone kurkuma (als specerij poeder), voeg er dan wat zwarte peper aan toe voor optimale opname.
- Progesteron crème en supplementen waarvan sprake in dit blog vind je hier.
- Lara’s boek ‘Grip op je Cyclus’ koop je hier of bij bol.com
