Dit is mijn open brief aan alle bloggers, personal trainers en dokters die gezondheidsadvies geven zonder na te denken over het belang van de ovulatie en natuurlijke ovulatoire cycli. Een beperkend dieetadvies kan ervoor zorgen dat jonge vrouwen niet meer ovuleren, wat een groot probleem is, want ovuleren is de manier waarop vrouwen hormonen aanmaken. Dat maakt de ovulatie een essentieel onderdeel van de menselijke fysiologie – niet alleen voor het maken van baby’s. Ovuleren is niet iets optioneel.
De voordelen van ovuleren
Ja, ovuleren is belangrijk. Om de woorden van endocrinoloog Professor Jerilynn Prior te gebruiken,
“Ovulatoire cycli zijn zowel indicators als een scheppers van een goede gezondheid.”
Met ‘indicator van een goede gezondheid’, bedoelt Professor Prior dat een regelmatige ovulatie een teken is dat alles oké is met je lichaam. Het is met name een teken dat er genoeg voeding is (en genoeg koolhydraten) en niet teveel stress.
Met ‘schepper van een goede gezondheid’, bedoelt Professor Prior dat we door te ovuleren onze maandelijkse dosis progesteron aanmaken. En die hebben we hard nodig. Oestrogeen en progesteron zijn net zo belangrijk voor vrouwen als testosteron dat is voor mannen.
Elke maandelijkse dosis progesteron zou je kunnen zien als een storting op je gezondheids-bankrekening. Het helpt je botten en metabolische reserves op te bouwen, zodat je de tientallen jaren na de menopauze ook fit en vrolijk doorkomt. Daarom is het zo ontzettend belangrijk om te ovuleren wanneer we dat nog kunnen: gedurende onze vruchtbare jaren. En daarom is het óók zo belangrijk om de boel niet lam te leggen met hormonale anticonceptie.
hormonale anticonceptie is geen vervanger van een regelmatige ovulatie, want progestagenen (synthetische hormonen) zijn geen progesteron. Lees ook: het belangrijke verschil tussen progestagenen en progesteron (17).
Het klopt dat onze voorouders niet zo vaak oculeerden als wij nu doen, maar ze waren wel vaker zwanger en bouwden op die manier hun metabolische reserves op. Lees ook: hebben vrouwen een menstruatie nodig? (46) (https://www.larabriden.com/do-women-need-periods/)
Hoe je je ovulatie kunt detecteren
Tekens van een mogelijke ovulatie zijn oa:
- Vruchtbaar slijm
- Een regelmatige menstruatiecyclus
Tekens dat je absoluut een eisprong hebt zijn oa:
- …een basale lichaamstemperatuur die tijdens de luteale fase stijgt. Dat betekent dat je twee voordat je menstrueert een hogere basale lichaamstemperatuur hebt.
- …progesteron dat tijdens de luteale fase stijgt, bevestigd door middel van een bloedtest. Om de juiste timing te hebben wat testen betreft, lees: Zo test je je progesteron ( 31)
Een regelmatige menstruatie is geen garantie dat je een eisprong hebt. Het is namelijk ook mogelijk om een anovulatoire cyclus te hebben (15).
Cycle-tracking is het nieuwe “bio-hacking”.
Drie oorzaken van een uitblijvende ovulatie
Hormonale anticonceptie
De meeste vormen van anticonceptie werken doordat ze de ovulatie en je hormonen volledig lamleggen en een pilbloeding introduceren. Dat is geen echte menstruatie, maar een reactie op die paar dagen per maand dat je met de anticonceptie medicatie stopt.
Polycystic Ovary Syndrome (PSCOS)
Polysystic Ovary Syndrome (PCOS) is een hormonale conditie met een androgenen overschot, soms amenorroe (het uitblijven van de menstruatie) of anovulatoire cycli. Voor behandel opties, lees je Vier soorten PCOS (13).
Te weinig eten
Hypothalamische amenorroe (HA) is het verlies van de menstruatie door te weinig eten, of door te weinig koolhydraten eten (14). Het is geen disfunctie en zou beter beschreven kunnen worden als een normale reactie op het feit dat er te weinig eten beschikbaar is. De oplossing is simpelweg meer eten.
Andere mogelijke oorzaken zijn schildklierziekte, hormonale anticonceptie, hoge prolactinewaardes (21), een gevoeligheid voor gluten (36), een zinktekort (47), een veganistisch dieet (10) en sommige medicatie.
Is het PCOS of is het hypothalamische amenorroe?
Op veel fronten zijn HA en PCOS totaal verschillend van elkaar (haast tegenovergesteld), maar helaas wordt HA regelmatig mis-gediagnostiseerd als PCOS. Wat betekent dat je verteld zou kunnen zijn dat je minder koolhydraten moet eten, terwijl je juist in een situatie zit waarin je niet genoeg koolhydraten binnen krijgt! Lees ook: heb je PCOS of hypothalamische amenorroe? (39)
Lees dit blog ook in het Engels op Lara’s site: If You’re Not Thinking About Ovulation, You’re Not Thinking About Health